Publikacja zawiera analizę wyników badań hydrologicznych i erozyjnych prowadzonych w czterech zlewniach leśnych w Sudetach i w Karpatach w kontekście w celu określenia zmian podstawowych czynników bilansu wodnego zlewni, jakości wody i zjawisk erozyjnych wskutek zmian pokrycia roślinnego w warunkach restytucji lasów (Sudety) i w warunkach wymierania lasów (Karpaty) w obszarach dotkniętych klęską ekologiczną. Proces zamierania lasu w Sudetach, zapoczątkowany w końcu lat 70. ubiegłego wieku, na początku lat 80, osiągnął wymiar klęski ekologicznej.

Wielkoobszarowe wymieranie lasu spowodowało zmiany naturalnych warunków obiegu wody w zlewniach rzek i potoków górskich, zmiany obiegu składników biogennych oraz nasilenie erozji wodnej. W latach 1981–1997 nastąpiło w Sudetach odnowienie zniszczonych lasów na powierzchni 160 km2, co pozytywnie wpłynęło na zachodzące tam procesy hydrologiczne i erozyjne. Sytuacja w Karpatach była znacznie korzystniejsza niż w Sudetach, głównie dzięki mniejszemu zanieczyszczeniu powietrza. Głównymi przyczynami wymierania lasów w Karpatach, a zwłaszcza w Beskidzie Śląskim, było zanieczyszczenie powietrza, zmiany warunków klimatycznych, a także gospodarka leśna w przeszłości oraz grzyby patogeniczne i szkodliwe owady. W Karpatach skład gatunkowy lasu znacząco różni się od lasu naturalnego z powodu przeszłej niewłaściwej gospodarki leśnej (monokultury świerkowe, brak naturalnych odnowień i sposób pozyskiwania drewna). Obserwuje się tam zwiększenie odpływów wody, nasilenie erozji i wymywania biogenów.